Trong bài hướng dẫn này, chúng ta sẽ học cách tạo hiệu ứng phản chiếu mặt nước một cách chân thực nhất. Đây là một hiệu ứng rất dễ tạo và mọi người có thể thêm nó vào bất kỳ hình ảnh nào, mặc dù nó có xu hướng hoạt động tốt nhất đối với những bức ảnh không có nước trong đó. Chúng ta sẽ sử dụng một filter đơn giản và một bản đồ dịch chuyển để tạo nên hiệu ứng gợn nước và dùng một lớp điều chỉnh Hue/Saturation để tạo chút màu sắc cho nước.
Bài hướng dẫn này dành cho phiên bản Photoshop CS5 trở về trước. Người dùng Photoshop CS6 nên xem bài hướng dẫn cách tạo hiệu ứng mặt nước mới sẽ phù hợp hơn.
Đây là bức ảnh mình sẽ sử dụng làm ví dụ minh họa:
Ảnh gốc.
Và đây là hiệu ứng phản chiếu mặt nước mình muốn tạo:
Hiệu ứng phản chiếu mặt nước.
Bước 1: Tạo Bản Sao Layer Background
Với hình ảnh đã được mở ra trong PTS, ta có thể thấy trong bảng điều khiển Layers hình ảnh đang nằm trên layer Background:
Ảnh gốc nằm trên layer Background.
Chúng ta cần tạo bản sao của layer Background bằng cách sử dụng phím tắt Ctrl+J (Win) / Command+J (Mac). Nhìn lại vào bảng điều khiển Layers, có thể thấy PTS đã tạo thêm một layer bản sao của layer Background và đặt tên cho nó là “Layer 1”:
Nhấn phím tắt Ctrl+J (Win) / Command+J (Mac) để tạo bản sao của layer Background.
Bước 2: Thêm Không Gian Trống Vào Cuối Tài Liệu
Chúng ta sẽ thêm hình ảnh phản chiếu mặt nước bên dưới hình ảnh nên hãy thêm một khoảng trống vào cuối tài liệu để tạo không gian cho hình ảnh phản chiếu. Để làm được điều này, hãy đi tới menu Image rồi chọn Canvas Size. Thao tác này sẽ mở ra hộp thoại Canvas Size, điều dễ nhất để làm ở đây là thêm gấp đôi dung lượng canvas so với những gì hiện có, không phải ở trên hay hai bên của hình ảnh nên chúng ta cần chỉ rõ cho PTS biết vị trí chính xác chúng ta muốn thêm khoảng trống canvas này vào.
Đầu tiên, nhập giá trị 100 cho Height và đặt phép đo tính theo phần trăm (đã khoanh tròn đỏ bên dưới). Đặt tùy chọn Width thành 0. Sau đó, đảm bảo tùy chọn Relative đã được chọn. Điều này sẽ tạo thêm một khoảng trống canvas tương đương với không gian hiện có. Bên dưới tùy chọn Relative là một lưới ô vuông 3×3. Đây là nơi chúng ta sẽ báo cho PTS biết vị trí muốn đặt khoảng trống canvas bổ xung. Nhấp vào bên trong ô vuông ở giữa hàng trên cùng (dã được khoanh tròn). Như vậy chúng ta sẽ yêu cầu PTS không đặt bất kỳ khoảng trống canvas nào vào vị trí này trong tài liệu mà sẽ đặt tất cả ở dưới cùng:
Sử dụng hộp thoại Canvas Size để thêm khoảng trống canvas vào tài liệu.
Nhấn OK để đóng hộp thoại và PTS sẽ ngay lập tức thêm khoảng trống vào dưới hình ảnh:
Chiều cao của tài liệu hiện đã được nhân đôi sau khi thêm khoảng trống canvas vào phía dưới.
Bước 3: Lật Ngược Layer Trên Cùng Theo Chiều Dọc
Để tạo hình phản chiếu, chúng ta cần phải lật ngược hình ảnh lại. Với layer trên cùng đang được chọn, hãy đi tới menu Edit, chọn Transform rồi chọn Flip Vertical. PTS sẽ lật ngược hình ảnh lại:
Edit > Transform > Flip Vertical.
Bước 4: Kéo Hình Ảnh Vừa Lật Ngược Xuống Bên Dưới
Hình ảnh ở phía bên dưới cần phải lật ngược nên mình sẽ chọn Move Tool trên Toolbar (hoặc nhấn phím tắt V):
Chọn Move Tool.
Dùng Move Tool nhấp vào bên trong hình ảnh đã lật ngược rồi kéo nó xuống bên dưới cùng cho đến khi phần trên cùng của nó khít với phần dưới cùng của hình ảnh ban đầu. Giữ phím Shift khi kéo để đảm bảo chúng ta kéo thẳng xuống mà không làm lệch hình ảnh sang trái hoặc phải:
Kéo hình ảnh đã lật ngược xuống dưới.
Bước 5: Tạo Thêm Một Layer Trống
Bây giờ chúng ta đã có hình ảnh lật ngược, hãy tiếp tục tạo hiệu ứng gợn nước nhé. Đầu tiên chúng ta cần thêm một layer trống mới nằm trên cùng trong bảng điều khiển Layers, với “Layer 1” đang được chọn, nhấp vào biểu tượng New Layer ở cuối bảng điều khiển Layers:
Tạo thêm một layer trống mới.
Bước 6: Lấp Đầy Layer Mới Bằng Màu Trắng
Chúng ta sẽ lấp đầy layer trống mới bằng màu trắng. Nếu hiện tại màu Background không phải là màu trắng thì hãy nhấn phím D để khôi phục cài đặt Foreground và Background về mặc định với màu foreground là đen và background là trắng. Sau đó nhấn phím Ctrl+Backspace (Win) / Command+Delete (Mac) để lấp đầy layer mới bằng màu background (màu trắng).
Layer được lấp đầy bởi màu trắng.
Bước 7: Áp Dụng Filter “Halftone Pattern” Để Tạo Các Đường Ngang Đen Trắng
Đi tới menu Filter, chọn Sketch rồi sau đó chọn Halftone Pattern. Thao tác này sẽ mở ra Filter Gallery (đối với Photoshop CS trở lên) với các tùy chọn filter “Halftone Pattern” ở bên phải và bản xem trước của hiệu ứng nằm bên trái. Chúng ta sẽ sử dụng filter này để thêm một loạt đường ngang màu đen và trắng vào hình ảnh. Những đường này sẽ trở thành gợn nước. Càng có nhiều đường thì tương ứng với càng có nhiều gơn nước trong ảnh.
Trước tiên, cần đảm bảo rằng thứ mà chúng ta tạo ra là các đường chứ không phải dấu chấm hay hình tròn. Vậy nên hãy đặt tùy chọn Pattern Type thành Line. Chúng ta kiểm soát số lượng dòng bằng cách điều chọn tùy chỉnh Size. Giá trị thấp sẽ cung cấp nhiều dòng hơn và ngược lại giá trị cao sẽ cung cấp ít dòng hơn (nhưng sẽ dày hơn). Mình sẽ đặt giá trị Size là 7. Đây là giá trị mình cảm thấy phù hợp nhất với hình ảnh, bạn có thể tự trải nghiệm và tìm ra giá trị phù hợp với hình ảnh của bạn. Tùy chọn Contrast ở bên dưới xác định độ sắc nét của các cạnh của đường kẻ, các giá trị thấp hơn sẽ cung cấp các đường mềm hơn, giá trị cao hơn màu trắng sẽ cung cấp các đường cạnh cứng. Đặt giá trị này thành 50 để tạo các cạnh sắc nét cho đường rồi sau đó chúng ta sẽ làm mềm nó bằng filter Gaussian Blur sau:
Điều chỉnh các tùy chọn filter Halftone Pattern để tạo ra các đường trắng đen xuyên qua hình ảnh.
Nhấn OK sau khi hoàn tất để đóng hộp thoại và PTS sẽ lấp đầy hình ảnh từ trên xuống dưới bằng các dòng đen trắng:
Hình ảnh được lấp đầy bằng cách sọc ngang đen và trắng.
Bước 8: Áp Dụng Filter “Gaussian Blur” Cho Các Đường Kẻ
Trước khi có thể sử dụng các đường màu đen và trắng làm gợn nước thì chúng ta cần làm phẳng chúng và tạo hiệu ứng chuyển tiếp đẹo mượt mà. Để làm được điều này, hãy đi tới menu Filter, chọn Blur rồi chọn Gaussian Blur. Theo dõi hình ảnh và kéo thanh trượt ở dưới cùng của hộp thoại để tăng giá trị Radius cho tới khi thấy các cạnh rất mềm. Mình đang sử dụng một hình ảnh nhỏ nên sẽ đặt giá trị Radius là 4, nếu các bạn sử dụng hình ảnh lớn hơn, có độ phân giải cao hơn thì cần đặt một giá trị cao hơn:
Sử dụng filter Gaussian Blur để làm mềm cạnh các đường kẻ.
Nhấn OK để đóng hộp thoại và xác nhận làm mềm các cạnh.
Bước 9: Sao Chép Các Đường Kẻ Sang Một Tài Liệu Mới
Chúng ta sẽ tạo một tài liệu hoàn toàn mới từ layer đường kẻ, sau đó sử dụng tài liệu này làm bản đồ dịch chuyển cho các gợn sóng nước. Với layer đường kẻ được chọn, đi tới menu Layer, chọn Duplicate Layer. Thao tác này sẽ hiển thị hộp thoại Duplicate Layer. Trong tùy chọn Destination, nhấn vào mũi tên chỉ xuống ở bên phải tùy chọn Document rồi chọn New. Thao tác này sẽ tạo một tài liệu mới từ layer đường kẻ:
Đặt tùy chọn Document thành New.
Nhấn OK để đóng hộp thoại và layer sẽ được mở trong một tài liệu mới trên màn hình.
Bước 10: Lưu Tài Liệu Mới Và Đóng Nó Lại
Tài liệu mới mà chúng ta vừa tạo sẽ trở thành bản đồ dịch chuyển, nhưng trước khi sử dụng nó chúng ta cần lưu nó lại và đóng nó sau khi đã lưu vì chúng ta không cần mở nó làm gì nữa. Khi nhấn đóng tài liệu thì PTS sẽ hỏi ngay xem bạn có muốn lưu tài liệu trước khi đóng không, lúc này hãy chọn Yes:
Chọn Yes để đóng và lưu tài liệu lại.
PTS sẽ mở ra hộp thoại Save As. Tại đây bạn có thể đặt bất kỳ tên gì mà bạn thích cho tài liệu mới này. Mình sẽ đặt là “water-ripples”. Hãy đảm bảo nó được lưu lại dưới dạng tệp .PSD nhé, vì đây là tệp duy nhất PTS có thể sử dụng làm bản đồ dịch chuyển. Hãy lưu nó vào desktop để lát nữa tìm lại nhanh và dễ hơn nhé.
Bước 11: Xóa Layer Đường Kẻ
Sau khi sử dụng các đường kẻ đen trắng để tạo tệp mà chúng ta sẽ sử dụng làm bản đồ dịch chuyển thì hoàn toàn có thể xóa nó đi. Hãy nhấp vào layer đường kẻ và kéo nó xuống biểu tượng thùng rác ở cuối bảng điều khiển Layers:
Nhấn vào kéo Layer 2 xuống biểu tượng thùng rác để xóa nó đi.
Bước 12: Hợp Nhất Hai Layer Vào Thành Một
Trước khi có thể thêm bản đồ dịch chuyển vào đây, thì chúng ta cần hợp nhất hai layer hình ảnh vào thành một layer mới nằm phía trên chúng. Với “Layer 1” đang được chọn, nhấn phím tắt Shift+Ctrl+Alt+E (Win) / Shift+Command+Option+E (Mac). Nhìn trong cửa sổ tài liệu thì sẽ không thấy có gì thay đổi, nhưng chỉ cần nhìn sang bảng điều khiển Layers thì sẽ thấy cả hai layer đã được hợp nhất vào thành một layer mới nằm ở trên cùng:
Cả hai layer đã được hợp nhất vào thành một layer mới với tên gọi “Layers 2”.
Bước 13: Sử Dụng Filter Displace Để Tạo Gơn Nước
Giờ thì cùng bắt đầu tạo gơn nước bằng bản đồ dịch chuyển vừa tạo thôi. Với layer hợp nhất đang được chọn trong bảng điều khiển Layers, hãy đi tới menu Filter trên đầu màn hình, chọn Distort rồi chọn Displace.
Thao tác này sẽ mở ra hộp thoại filter “Displace”. Đây là nơi chúng ta xác định cường độ của hiệu ứng gợn nước và chúng ta thực hiện điều đó với tùy chọn Horizontal Scale ở trên cùng. Mình sẽ đặt giá trị này là 4. Điều này sẽ mang lại hiệu ứng gợn sóng rất chân thực. Mọi người nên thử giá trị nào phù hợp nhất với hình ảnh của mọi người nhé. Tuy nhiên hãy nhớ nếu đặt quá cao sẽ tạo ra quá nhiều biến dạng theo chiều ngang và làm mất đi tính chân thực.
Chúng ta không cần bất kỳ biến dạng dọc để tạo hiệu ứng này nên hãy để tùy chọn Vertical Scale là 0. Hãy đảm bảo rằng tùy chọn Stretch To Fit và Repeat Edge Pixels đã được chọn:
Filter > Distort > Displace.
Nhấn vào OK ở góc trên cùng hộp thoại và PTS sẽ hỏi xem bạn muốn sử dụng tệp nào để làm bản đồ dịch chuyển. Lúc này hãy chọn tệp mà lúc nãy chúng ta vừa lưu và desktop (của mình là “water-ripples.PSD”) sau đó nhấn Open. PTS sẽ áp dụng bản đồ dịch chuyển cho toàn bộ hình ảnh và tạo ra các gợn nước:
Hình ảnh sau khi áp dụng bản đồ dịch chuyển với filter Displace.
Bước 14: Ẩn Các Gợn Nước Ở Nửa Trên Hình Ảnh Bằng Layer Mask
Có một vấn đề nhỏ ở đây là chúng ta đã vô tình thêm hiệu ứng nước vào toàn bộ hình ảnh trong khi chỉ cần nó xuất hiện ở nửa dưới mà thôi. Có thể khắc phục điều này một cách dễ dàng bằng cách sử dụng layer mask. Trước tiên hãy Ctrl nhấp chuột (Win) / Command nhấp chuột (Mac) trực tiếp vào hình thu nhỏ của “Layer 1” trong bảng điều khiển Layers để đặt vùng chọn xung quanh hình ảnh đã lật ở cuối tài liệu:
Ctrl nhấp chuột (Win) / Command nhấp chuột (Mac) trực tiếp vào hình thu nhỏ của “Layer 1” trong bảng điều khiển Layers để đặt vùng chọn xung quanh hình ảnh đã lật ở cuối tài liệu.
Chúng ta sẽ thấy một vùng chọn xuất hiện ở nửa dưới hình ảnh trong tài liệu. Bây giờ, với layer hợp nhất đang được chọn, hãy nhấn vào biểu tượng Layer Mask ở cuối bảng điều khiển Layers:
Nhấn biểu tượng Layer Mask để thêm layer mask vào layer hợp nhất.
PTS sẽ thêm một layer mask vào layer hợp nhất, và vì chúng ta đã có vùng chọn xung quanh nửa dưới tài liệu nên lúc này chỉ có nửa dưới của layer hợp nhất được hiển thị, nửa trên bị ẩn hiển thị. Hãy loại bỏ các gợn nước không mong muốn khỏi phần hình ảnh:
Hiệu ứng gợn sóng đã bị ẩn khỏi nửa trên của hình ảnh sau khi áp dụng layer mask.
Bước 15: Áp Dụng Filter “Gaussian Blur” Cho Layer Mask
Sau khi hoàn thiện bằng cách tô màu nước, hãy làm mềm cạnh của layer mask một chút đề đường phân chia giữa nửa trên và nửa dưới hình ảnh không còn quá rõ ràng. Mình sẽ áp dụng filter Gaussian Blur cho layer mask nên trước tiên cần chọn layer mask. Ta chỉ cần nhấp vào hình thu nhỏ của layer mask trong bảng điều khiển Layers là được:
Nhấn vào hình thu nhỏ của layer mask trong bảng điều khiển Layers để chọn nó.
Có thể nhận biết được layer mask hiện đang được chọn qua khung đánh dấu màu trắng xùn quanh hình thu nhỏ của nó. Chúng ta sẽ áp dụng filter Gaussian Blur cho layer mask nên hãy đi tới menu Filter, chọn Blur rồi chọn Gaussian Blur. Khi hộp thoại xuất hiện, hãy nhấn OK để áp dụng luôn giá trị Radius đã sử dụng trước đó.
Bước 16: Tô Màu Nước Bằng Layer Adjustment Hue/Saturation
Bây giờ hãy cùng thêm chút màu xanh làm vào nước để kết thúc hiệu ứng nhé. Chúng ta sẽ sử dụng lớp điều chỉnh Hue/Saturation để làm điều này. Bởi vì muốn lớp điều chỉnh chỉ ảnh hưởng đến nửa dưới cùa hình ảnh (nơi chứa những gợn nước) nên hãy nhấn giữ phím Alt (Win) / Option (Mac) rồi nhấn vào biểu tượng New Adjustment Layer ở cuối bảng điều khiển Layers, rồi chọn Hue/Saturation:
Nhấn giữ phím Alt (Win) / Option (Mac) rồi nhấn vào biểu tượng New Adjustment Layer ở cuối bảng điều khiển Layers, rồi chọn Hue/Saturation.
Việc nhấn phím “Alt/Option” sẽ yêu cầu PTS mở ra hộp thoại New Layer trước khi thêm lớp điều chỉnh vào tài liệu. Tích chọn Use Previous Layer To Create Clipping Mask:
Tích chọn Use Previous Layer To Create Clipping Mask.
Tùy chọn này cho PTS biết rằng chúng ta muốn lớp điều chỉnh chỉ ảnh hưởng đến layer ngay bên dưới nó trong bảng điều khiển Layers. Và vì layer bên dưới nó là các gợn nước nên các gơn nước này sẽ được tô màu. Nhấn OK để đóng hộp thoại.
Thao tác này sẽ mở ra hộp thoại Hue/Saturation. Chúng ta muốn tô màu cho nước nên việc đầu tiền cần làm là chọn tùy chọn Colorize ở góc dưới cùng bên phải. Sau đó chọn màu bạn muốn tô cho nước bằng cách kéo thanh trượt Hue ở trên cùng. Mình sẽ kéo tới giá trị khoảng 218 vì mình nghĩ màu này khá phù hợp với nước trong ảnh của mình:
Sử dụng hộp thoại Hue/Saturation để tô màu cho nước.
Nhấn OK để đóng hộp thoại và bạn sẽ thấy nước ở nửa dưới hình ảnh đã được tô màu, tuy nhiên màu nó khá gắt.
Bước 17: Giảm Opacity Của Layer Hue/Saturation
Để giảm cường độ màu mà chúng ta vừa thêm vào, chỉ cần giảm giá trị tùy chọn Opacity ở góc trên cùng bên phải của bảng Layers là được. Mình sẽ hạ xuống tầm 25%, điều này sẽ làm cho nước trông thực tế hơn:
Hạ giá trị Opacity cửa lớp điều chỉnh để màu sắc của nước chân thực nhất.
Sau khi giảm Opacity để giảm cường độ màu của nước thì công việc tạo hiệu ứng cũng đã hoàn tất. Và đây là kết quả cuối cùng:
Kết quả cuối cùng.
Dưới đây là một ví dụ khác với hiệu ứng tương tự được áp dụng cho hình ảnh trong rừng cây, tuy nhiên mình chỉ thêm vào khoảng trống canvas với kích cỡ bằng một nửa so với hình ảnh ban đầu, với giá trị Height trong hộp thoại Canvas Size được đặt là 50% thay vì 100%, còn lại mọi bước đều thực hiện tương tự:
Một ví dụ khác được áp dụng hiệu ứng tương tự.
